Përshtypje shkruar rreth librit “Joe Biden – ëndërrimtari amerikan” – biografi e shkruar nga Evan Osnos rreth një burri të quajtur Biden
Evan Osnos, një kontribues i The New Yorker, ka shkruar një seri skicash biografike rreth Joe Biden-it. “Joe Biden – ëndërrimtari amerikan” sigurisht që nuk është një biografi përfundimtare e Biden-it. Vështirë se mund të jetë e tillë, duke marrë parasysh faktin se kjo biografi është veç 171 faqe. Megjithatë, në disa kapituj ku dallohen disa periudha kryesore në jetën e Biden, Osnos na ka paraqitur të dhëna të rëndësishme mbi jetën e një njeriu të veçantë, i cili ka qenë në jetën publike amerikane për më shumë se dyzet e shtatë vjet.
Duke u përpjekur për të paraqitur jetën e gjatë politike të Biden para një audience të sotme, Osnos ka arritur – në mënyrë të mrekullueshme – të na tregojë pikat e forta dhe të dobëta të tij politike dhe personale. Autori ka marrë kronikat e tij për Biden nga në një seri artikujsh në New Yorker që ai ka shkruar gjatë dymbëdhjetë viteve të fundit, kur ai intervistoi dhe kaloi kohë me Biden në disa raste. Ajo që ne shohim përfundimisht në jetën e Biden është një dikotomi të pabesueshme midis dikujt që ka përjetuar ngjarje të jashtëzakonshme të kontrastuara nga episodet e tragjedive të tmerrshme në jetën e tij. Konkluzioni përfundimtar i përpjekjes së Osnos është të kapë thelbin e Biden; me të gjitha arritjet, dështimet, pikat e forta dhe dobësitë e tij.
Libri fillon me një ngjarje të rrallë-përmendur në jetën e Biden; momentin kur ai pësoi një aneurizëm të trurit menjëherë pas kandidimit të tij të parë për president në vitin 1988. Në një çuditshmëri të fatit, humbja e garës për President në atë moment të veçantë, diçka që ai e kishte dëshiruar për shumë kohë, mund t’i ketë shpëtuar jetën.
Në këtë biografi ne gjithashtu marrim një imazh të Biden duke u përpjekur të merret me udhëtimin e rollerkoasterit që ka qenë ky vit i kaluar duke filluar me vdekjen dhe përkujtimin e heroit dhe kongresmenit të të drejtave civile John Lewis, dhe duke përfunduar me rreth 150,000 të vdekur nga koronavirusi, dhe kthesën e ngjarjeve që u pasuan nga vrasja e George Floyd. Biden, ndryshe nga kandidati tradicional demokrat për president, i cili kandidon në zgjedhjet paraprake në të majtë dhe më pas kthehet në qendër në zgjedhjet e përgjithshme, përmbys traditën dhe bën të kundërtën. Pavarësisht nëse ky ishte një plan i menduar mirë apo thjesht rezultati i një viti të çmendur me ekonominë në ulje dhe një president jashtëzakonisht jo konvencional në detyrë, trajektorja e fushatës së tij funksionoi për të.
Jeta e trazuar politike e Biden filloi herët, me emërimin e suksesshëm të tij si një senator i Delaware, ndjekur pak më pas nga vdekja tronditëse e gruas dhe fëmijës së tij në një aksident rrugor. Ky episod, në të cilin dy djemtë e tij, që kishin mbetur gjallë, ishin lënduar rëndë, e bëri atë të mendonte shumë për dorëheqjen para se të betohej si udhëheqësi demokrat i senatit. Mike Mansfield arriti ta bindte që të mos tërhiqej. Ai e zuri vendin e tij në Senat me një përkushtim të gjatë për të shkuar në shtëpi çdo ditë me tren për të qenë me familjen e tij.
Biden, i cili kishte qenë gjithmonë një student mesatar, por i shoqërueshëm, me prejardhje nga klasa punëtore konvencionale, iu bashkua Senatit si një demokrat centrist me pikëpamje liberale vetëm për të drejtat civile. Përmes një sërë ngjarjesh përulësuese në fillim të karrierës së tij senatoriale – duke u sharë për diskutimin e temave për të cilat ai ishte atëherë injorant, duke mbivlerësuar arritjet e tij dhe duke cituar një politikan britanik pa atribuim në një kandidim të hershëm në presidencë – ai mori disa mësime të vështira, por nxitëse.
Pasi u martua me Jill Jacobs, një modele dhe profesore kolegji, ai e vuri veten në një jetë familjare, e cila ishte me rëndësi të madhe për të. Biden pastaj krijoi një reputacion jo shumë progresiv në Senat duke votuar për çrregullimin e Wall Street, Aktin e Mbrojtjes së Martesës, NAFTA dhe luftën në Irak. Duke pasur një karrierë kaq të gjatë në Senat dhe duke pasur dëshirën dhe aftësinë për të pasur miqësi me njerëz nga besime dhe prejardhje të ndryshme, ai mendoi pozitivisht për ditët kur ai do të negocionte në përpjekjen për të arritur kompromise me republikanët dhe madje edhe me demokratët segregacionistë. Kjo ishte, për të, një arritje krenare, por ajo e bëri atë të shihej me një disfavor në rritje.
Biden nuk e kaloi mirë përballjen ndaj Barak Obamës në një kandidim tjetër presidencial, duke braktisur garën herët, por ai la pas një marrëdhënie të këndshme me shumë nga konkurrentët e tij. Kjo ka qenë vazhdimisht një forcë e tij që krahasohet në mënyrë të favorshme me një kandidate tjetër demokrate presidenciale, Hillary Clinton. Duke i dhënë këshilla të shëndosha Obamës, dhe për shkak se ai dukej se i njihte të gjithë dhe kishte përvojë të mirë në marrëdhëniet me jashtë, Obama shpejt e emëroi atë si zëvendës-presidentin e tij.
Megjithëse në shikim të parë të dy burrat duken rrënjësisht të ndryshëm në stil dhe në rritje të tyre, Biden në retrospektivë duket i përshtatshëm për nga pikëpamja kulturore dhe gjeografike për t’iu bashkuar Obamës. Obama shpejt i dha Biden-it detyra të rëndësishme, veçanërisht në çështjet e jashtme, një fushë në të cilën Obama ndihej i papërvojë. Biden i dha Obamës mbështetje të pandërprerë dhe në fund Obama do të deklaronte se zgjedhja e Biden ishte gjëja më e mirë që bëri.
Jeta e Biden-it me uljet dhe ngritjet e saj do të kthehej me bollëk në vitin 2015 me vdekjen e djalit dhe trashëgimtarit të tij, Beau, nga tumori i trurit. Kjo tragjedi e fundit do të çonte përfundimisht në braktisjen e tij nga gara e vitit 2016 kundër Clinton.
Rreth katër vjet më vonë, Biden, pasi humbi keq në dy fillimet e para në vitin 2020, i tronditi të gjithë duke fituar paraprakisht zgjedhjet parësore të Karolinës së Jugut, duke çuar në largimin e shumicës së kundërshtarëve të tij kryesorë. Ai do të kalonte nga harresa pranë fitores në vetëm tre ditë.
Osnos ka bërë një punë të jashtëzakonshme të kapjes së thelbit të Biden me të gjitha pikat e tij të forta dhe të dobëta, nga përgjigjet e tij të gjata dhe nganjëherë gjarpëruese në pyetje, marrëdhëniet e tij të punës me senatorët segregacionistë në të kaluarën, njohuritë e tij për marrëdhëniet me vendet jashtë dhe shumë prej udhëheqësve të tyre, dhe aftësinë e tij të përgjithshme për t’u kuptuar me burrin dhe gruan e zakonshme punëtore.
Në fund na mbetet një pamje e jetës së një njeriu të zakonshëm me një dëshirë të pazakontë për sukses – me “mitet që i nënshtrohen politikës së përgjegjësisë dhe përballjet e tij me fatkeqësinë”. Cilatdo që të jenë pikat e tij të forta, ai do të ketë nevojë për to dhe më shumë nëse është përfundimisht i suksesshëm si President gjatë këtyre kohëve tepër sfiduese.
Përgatiti materialin dhe e përktheu Gjergj Loka
Librin e Evan Osnos e gjeni online tek Bukinist.al.